พิธีส่อนขวัญ

คำว่า “ส่อน” ในภาษาอีสาน (ภาษาลาว) หมายถึง การช้อน การตักขึ้น

การส่อนขวัญเป็นพิธีกรรมอย่างหนึ่งของชาวอีสาน ที่ทำขึ้นเพื่อเรียกกำลังใจ ปลอบใจ เมื่อคนในครอบครัว ญาติพี่น้อง หรือคนในหมู่บ้านประสบอุบัติเหตุ มีเรื่องกระทบกระเทือนจิตใจ หรือเจ็บป่าวยมาก โดยจะใช้ สวิงมา ส่อน (ช้อน) บริเวณที่ประสบอุบัติเหตุ ซึ่งเชื่อกันว่า ขวัญได้ตกหนีหายที่นั่น

สำหรับสิ่งของที่ต้องใช้ในพิธี “ส่อนขวัญ” นอกจากสวิงแล้ว ก็จะมี การทำขันธ์ ๕ เพื่อขอขมาต่อพระแม่ธรณี มีหมากพลู บุหรี่ ไข่ไก่ต้ม ดอกไม้และเทียน ข้าวต้มมัด ผลไม้ สุราและน้ำดื่ม

เมื่อเตรียมสิ่งของที่ใช้ในพิธีเรียบร้อยแล้ว ผู้ทำพิธีจะนำดอกไม้ เทียน และอาหารที่เตรียมมาไปวางไว้ นำสวิงไปเดินช้อนขวัญบริเวณนั้น พร้อมกับเรียกเชิญขวัญให้กลับมาอยู่กับผู้ที่เสียขวัญ และที่สำคัญอีกอย่าง คือให้พาญาติสนิท สามี ภรรยา หรือลูกของผู้ที่เราไปเรียกขวัญไปด้วย เพื่อให้ขวัญนั้นรีบกลับมา เมื่อเห็นญาติมาเรียก

การทำพิธีส่อนขวัญ นอกจากจะเป็นการทำให้ผู้ที่เกิดอุบัติเหตุ เจ็บป่วย หรือไม่สบายใจ ได้มีกำลังใจดีขึ้นแล้ว ยังแสดงออกถึงความเป็นห่วงเป็นใยซึงกันและกันของคนในครอบครัว ความรักสมัครสมานของคนในชุมชนหมู่บ้านที่มีต่อกัน