ขนมถ้วยตะไล คนสมัยนี้ส่วนใหญ่จะเรียกว่า “ขนมถ้วย”เฉย ๆ ขนมถ้วยตะไล นี้เป็นขนมไทยโบราณอีกชนิดหนึ่งที่หารับประทานได้ไม่ยากนัก เพราะมีวิธีการทำที่ไม่ยุ่งยาก วัตถุดิบก็หาได้ง่าย คือ แป้งข้าวจ้าว น้ำตาลมะพร้าว หรือน้ำตาลโตนด กะทิ เกลือโดยมีวิธีการขั้นตอน ๒ ข้อนตอน คือขั้นตอนแรกการทำตัวขนม โดยใช้แป้งข้าวจ้าว ผสมน้ำตาลมะพร้าวหรือน้ำตาลโตนด ใส่ถ้วยตะไล ประมาณครึ่งถ้วยนำไปนึ่งให้สุก ยกลงพักไว้ขั้นตอนที่สองขั้นตอนการทำหน้าขนมถ้วย ใช้แป้งข้าวจ้าวผสมกะทิ และเกลือ ชิมรสมันเค็มนำไปหยอดหน้าขนมถ้วยที่นึ่งส่วนตัวไว้แล้ว นำไปนึ่งให้สุก

ปัจจุบันขนมถ้วยแม่ประคองยังคงรักษาอัตลักษณ์เดิมที่บรรพบุรุษคิดค้นไว้ได้เป็นอย่างดี มีบางสิ่งบางอย่างที่เปลี่ยนแปลงไป เช่น ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนบุคคลเปลี่ยนไป ลูกหลานที่รับสืบทอดก็ดัดแปลงให้เข้ากันกับยุคสมัยแต่ยังคงอัตลักษณ์ใช้วัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น มาทำขนมไม่มีการปรุงแต่งส่วนผสมให้เนื้อขนมเปลี่ยนแปลงรสชาติไป

วิธีทำขนมถ้วย

แป้งข้าวจ้าว 140 กรัม

แป้งมัน 15 กรัม

น้ำตาลมะพร้าว 200 กรัม

น้ำใบเตย 100 กรัม

น้ำเปล่า 500 กรัม

นำส่วนผสมทั้งหมดมาคนให้เข้ากันนำถ้วยที่เตรียมไว้ไปนึ่งให้ร้อน จากนั้นเทส่วนผสมที่เราคนเสร็จเรียบร้อยแล้วลงในถ้วย นึ่งไว้ประมาณ 10 นาที จากนั้น นำกะทิ 500 กรัม แป้งข้าวเจ้า 50 กรัม เกลือป่น 1 ช้อนชา คนให้เข้ากันเพื่อทำหน้าของขนมถ้วย เสร็จแล้วเทลงเพิ่มเข้าไปในถ้วยที่กำลังนึ่งอยู่ นึ่งทิ้งไว้ประมาณ 10 นาทีเป็นอันว่าเสร็จสิ้น