น้ำหนังหรือที่คนล้านนาเรียกสั้น ๆ ว่า "น้ำหนัง" เป็นอาหารที่นิยมทำเพื่อบริโภคเป็นของกินควบคู่กับข้าวเหนียว แกงพื้นเมือง น้ำพริก ผัก และยำต่าง ๆ เหตุที่ชาวบ้านเรียกว่า น้ำหนัง เพราะเป็นอาหารเลิศรส และมีประวัติความเป็นมาที่ยาวนาน

น้ำหนังเป็นผลิตภัณฑ์ที่โดดเด่นที่สุดของชุมชนห้วยไซ แต่ปัญหาในปัจจุบันก็คือ ไม่มีวัตถุดิบในการผลิต เพราะควายน้อยลงคนนิยมหันไปใช้เครื่องจักรแทน แต่ยังมีป้าบัวยอนที่ได้เรียนรู้วิธีการทำน้ำหนังโดยดูจากการทำของป้าจันทร์ทา ปาลี ซึ่งอาศัยอยู่ข้างบ้านที่เริ่มทำมาก่อนและนำมาหัดทำเอง ตอนแรกป้าบัวยอนได้ลองทำกินเองก่อน สมัยนั้นใช้ทำกับใบตองแทนการใช้พลาสติก แต่ปัจจุบัน มีเพียงป้าบัวยอนเท่านั้นที่ยังคงทำน้ำหนังและสืบทอดต่อไปจากรุ่นสู่รุ่น

วิธีทำ

1. นำหนังควายมาล้างให้สะอาด แล้วนำลงลวกในหม้อน้ำตั้งไฟพออุ่น ขูดเอาขนที่ติดหนังออกให้สะอาด
2. นำหนังควายลงต้มในน้ำเดือด ทิ้งไว้ประมาณ 8 ชั่วโมง
3. เมื่อต้มได้ที่จนหนังเปื่อยเละแล้ว ให้ตักขึ้น พักไว้
4. นำหนังควายที่ต้มแล้วมาถูกับกระชอน โดยใช้ไม้กดเพื่อจะได้น้ำจากหนังควาย ใส่ภาชนะพักไว้
5. ละเลงน้ำหนังที่ได้ไปราดบนใบตองเป็นวงกลม
6. นำมาผึ่งลมประมาณ 3 ชั่วโมง แล้วนำไปแขวนตากประมาณ 2 ชั่วโมง
7. แกะแผ่นน้ำหนังออกจากใบตอง นำไปตากแดดให้แห้ง หลังจากนั้นนำเกลือและน้ำมันทาที่แผ่นน้ำหนังเพื่อเพิ่มรสชาติ
8. นำน้ำหนังมาย่างไฟให้เหลืองกรอบ พร้อมรับประทาน