ถั่วโอ่ หรือถั่วเน่า เป็นภูมิปัญญาการถนอมอาหารของชาวไทลื้อที่สืบทอดกันมาตั้งแต่อดีต เป็นอาหารที่นิยมรับประทานในครัวเรือนและทำเป็นผลิตภัณฑ์จำหน่ายตามท้องตลาด

ส่วนประกอบ1) เมล็ดถั่วเหลือง 1 กิโลกรัม 2) พริกแห้ง 10 เม็ด 3) เกลือป่น 1 ช้อนโต๊ะ 4) ข่าสดหั่นฝอย 2 ช้อนโต๊ะ 5) กระเทียม 5 หัว 6) ขิงหั่นฝอย 1 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำ

1) ล้างเมล็ดถั่วเหลืองให้สะอาด นำไปต้มให้สุกแล้วนำไปหมักในตะกร้าที่รองด้วยใบตอง และปิดทับด้วยใบตอง ตั้งไว้ที่อุณหภูมิห้อง 2-3 คืน

2) นำถั่วเหลืองที่หมักครบตามกำหนดแล้วโขลกให้ละเอียดเป็นเนื้อเดียวกันใส่ชาม

3) โขลกเกลือ พริกแห้ง ข่า ขิง และกระเทียมให้ละเอียดเป็นเนื้อเดียวกัน แล้วนำถั่วเหลืองที่หมักแล้วนั้น ใส่ลงไปโขลกรวมกับเครื่องปรุง

4) นำถั่วเน่าที่ปรุงรสแล้วไปปั้นเป็นก้อนกลม ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 นิ้ว ใช้ใบมะเฮิ้ก 2 ใบ รองและกดทับก้อนถั่วโอ่ให้เป็นแผ่นบางๆ นำไปตากแดดประมาณ 1-2 วัน จนแห้ง

5) เก็บถั่วโอ่ที่แห้งแล้วใส่ภาชนะมีฝาปิดมิดชิด หรือใส่ถุงพลาสติกเก็บไว้ สามารถเก็บถั่วโอ่ไว้ได้นานหลายเดือน

การรับประทานจะนำถั่วโอ่แห้งไปทอดด้วยไฟอ่อนๆ หรือย่างด้วยเตาถ่านด้วยไฟอ่อนๆ ทาน้ำมันหมูหรือน้ำมันพืช รับประทานกับข้าวเหนียว หรือปัจจุบันจะรับประทานกับข้าวสวยก็ได้