อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย เป็นแหล่งเลี้ยง "ปลานิล" ที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของเชียงราย โดยส่งปลานิลหล่อเลี้ยงคนทั่ว 8 จังหวัดภาคเหนือ จากการที่เกษตรกรเกือบทั้งอำเภอขุดบ่อเลี้ยงปลากันอย่างเป็นล่ำเป็นสัน ทำให้มีผลผลิตปลานิลออกสู่ตลาดปีละหลายร้อยหลายพันตันแต่จากการที่ปลาล้นตลาด ทำให้ราคาตกต่ำเหลือกิโลกรัมละ 15 บาทในปี 2542-2543 ทำให้ชาวบ้านกลุ่มหนึ่งหันมารวมกลุ่มกันตั้งร้านอาหารและคิดสูตรปรุงอาหารจากเนื้อปลาเพื่อเพิ่มมูลค่า ทำให้ร้านแห่งนี้กลายเป็นสัญลักษณ์อาหารจากปลานิลของเมืองพานไปในที่สุด
บนเส้นทางถนนสายเชียงราย-พะเยา จนถึงหมู่บ้านป่าก่อ หมู่ที่ 2 ต.เจริญเมือง อ.พาน ติดกับถนนสายใหญ่ก็จะเป็นที่ตั้งของร้าน "ปลานิลสด" ของกลุ่มเสริมสร้างธุรกิจชุมชนบ้านป่าก่อ หน้าร้านมีรูปปลานิลตัวโต ตั้งเด่นอยู่ หากเดินเข้าร้านจะได้กลิ่นหอมโชยมาจากตะแกรงปลานิล เผาสดๆ ใกล้กันเป็นห่อหมกปลาตามสูตรของคนเหนือซึ่งเรียกกันว่า "ปลาแอ๊บ"
ร้านปลาเผาที่เกิดจากการรวมตัวกันของสมาชิกในหมู่บ้าน ก่อตั้งเป็นกลุ่มเสริมสร้างธุรกิจประชาคมบ้านป่าก่อพัฒนา เมืองพาน โดยเป็นร้านที่แม่บ้านในชุมชนที่มีฝีมือทำอาหารเหนือประเภทปลา ทำหน้าที่แม่ครัว และคนอื่น ๆ ในชุมชนมาช่วยงานอื่น ๆ ในร้าน ดังนั้นอาหารแต่ละจานจะเป็นรสชาติของชาวเหนือแท้ ๆ และเป็นอาหารเหนือรสชาติอร่อยแบบบ้านๆ เหมือนอาหารที่ทำทานกันในครอบครัว
“ปลาแอ๊บ” เป็นอาหารพื้นเมืองภาคเหนือชนิดหนึ่ง ที่ได้มีการนำพืชผักสมุนไพรเเละปลามาปรุงเป็นอาหาร จึงที่มีคุณค่าทางอาหาร มีโปรตีน แคลเซียม วัตนธรรมการกินทางภาคเหนือนิยมรับประทานพืชที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ อาจจะเป็นผักป่า หรือว่าผักข้างรั้ว กินข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก นิยมปรุงอาหารโดยไม่ใส่น้ำตาล มีรสเค็มนำและเผ็ดเล็กน้อย ชาวล้านนารับประทานด้วยวิธีปั้นข้าวเหนียวเป็นก้อนเล็ก ๆ แล้วจิ้มลงไปในแอ๊ปปลาหรืออาหารอื่น ๆ
ส่วนประกอบ
พริกขี้หนูใหญ่ 15 เม็ด
ผิวมะกรูด หั่นละเอียด 1 ช้อนชา
ขมิ้นหั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ
ตะไคร้ 7 หัว
หอมแดง 10 หัว
กระเทียม 3 หัว
กะปิ 1 ช้อนชา
ต้นหอมผักชีซอย 1 ถ้วย
น้ำปลา 1 ช้อนชา
เกลือ 1 ช้อนชา
น้ำปลาตามชอบ
ขั้นตอนการทำ
1. หั่นปลาเป็นชิ้นหนาประมาณ 1 ซม. (กว้าง ยาวตามชอบ) พักไว้
2. โขลกรากผักชี ผิวมะกรูด ขมิ้นให้ละเอียด ใส่ตะไคร้ พริกขี้หนูใหญ่หอม กระเทียม กะปิ และเกลือ โขลกต่อพอแหลก นำไปคลุกกับเนื้อปลาที่หั่นไว้
3. ซอยต้นหอมและผักชี นำลงคลุกเคล้าให้เข้ากัน
4. ใส่น้ำปลาเคล้าให้เข้ากัน ชิมดูถ้าอ่อนเค็ม เติมน้ำปลา
5. ห่อด้วยใบตอง ปิ้งไฟอ่อนๆ จนสุก