งานบวงสรวงเจ้าพ่อเขากา

"เจ้าพ่อเขากา” เป็นทหารสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ที่เดินทัพจากกรุงศรีอยุธยา ไม่ทราบถิ่นกำเนิดว่าอยู่ ณ ที่ใด ในครั้ง สมัยพระเจ้าตากสินมหาราชทรงยกทัพไปตีเมืองจันทบูรณ์ (จังหวัดจันทบุรีในปัจจุบัน) ได้ใช้เส้นทางเดินทัพ ผ่านอำเภอบางคล้ามาตามลำคลองท่าลาด ผ่านอำเภอพนมสารคาม อำเภอสนามชัยเขต อำเภอท่าตะเกียบและตั้งค่ายที่วังท่ากระดาน บ้านท่าคาน หมู่ที่ ๒ ตำบลท่าตะเกียบ เจ้าพ่อเขากาได้เกิดเจ็บป่วยขึ้นมา และในสมัยนั้นเครื่องเวชภัณฑ์ยารักษาโรคหาได้ยาก จนกระทั่งเสียชีวิตลง เพื่อนทหารได้ทำการฝังศพบริเวณวังท่ากระโดน และได้สร้างศาลเล็กไว้ ใกล้กับบริเวณที่ฝังศพ ไม่มีใครทราบชื่อที่แท้จริงของท่าน และที่เรียกว่า "เจ้าพ่อเขากา” เนื่องจากศาลตั้งอยู่บนภูเขาที่มีสัตว์อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะกาดำ จึงเรียกชื่อศาลนี้ว่า "ศาลเจ้าพ่อเขากา”

มีเรื่องเล่าสืบต่อกันมาเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ของเจ้าพ่อเขากา เช่น บางครั้งมีคนเห็นดวงไฟลอยขึ้นจากศาลเจ้าพ่อ การแสดงอิทธิฤทธิ์ให้ชาวบ้านที่เดินทางผ่านไปมาพบเห็นอยู่เป็นประจำ หรือเห็นทหารสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นจำนวนมาก หรือของพรานป่าที่ล่าสัตว์เป็นอาหารแล้วเกิดอาการเจ็บป่วย เนื่องจากเชื่อว่าสัตว์ที่พรานป่านำมาเป็นอาหาร เป็นสัตว์ที่เจ้าพ่อเขากาเลี้ยงไว้ และเมื่อมีการขอขมาลาโทษ พรานป่าก็หายเป็นปกติ เรื่องราวของศาลเจ้าพ่อเขากา ตอกย้ำความเชื่อของชาวบ้านอำเภอท่าตะเกียบให้เชื่อมั่นว่าเจ้าพ่อเขากาเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ สามารถเป็นที่พึ่งได้เมื่อเกิดความทุกข์ร้อน และถ้าใครดูหมิ่นจะได้รับผลร้าย ชาวบ้านท่าคาน จึงร่วมกันจัดงานเซ่นไหว้พร้อมกัน ในวันขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๓ ของทุกปีและได้จัด ให้เป็นประเพณีสืบกันมาทุกปี การจัดงานจะจัด ๒ วัน

วันแรกจะมีการแข่งขันเผาข้าวหลามกัน บริเวณหน้าศาลเจ้าพ่อเขากา ซึ่งชาวบ้านจะเข้าร่วมแข่งขันกันเป็นจำนวนมากมาย เนื่องจากถ้าชนะการแข่งขันจะได้รางวัล และทุกคนมีความประสงค์จะนำข้าวหลามนั้นมาถวายเจ้าพ่อเขากา กลางคืนจะมีมหรสพสมโภชตลอดคืน

วันที่สองชาวบ้านจะทำพิธีบวงสรวงเจ้าพ่อเขากา ซึ่งตรงกับวันขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๓ โดยจะมีพิธีบวงสรวงแต่เช้ามืดก่อนพระอาทิตย์ขึ้น เครื่องบวงสรวงจะประกอบไปด้วย หัวหมู ไก่ เหมือนกับพิธีบวงสรวงอื่นๆ โดยทั่วไป แต่สิ่งที่เพิ่มเติมในพิธีบวงสรวงเจ้าพ่อเขากา คือ ข้าวหลาม ยาเส้น เหล้าป่า เพราะเชื่อว่า เจ้าพ่อชื่นชอบมาก ต่อจากพิธีบวงสรวงจะเป็นพิธีสงฆ์ การทำบุญตักบาตรถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์และ ในวันดังกล่าวจะมีผู้ที่เคารพศรัทธาเจ้าพ่อเขากาจากทั่วทุกสารทิศ นำข้าวหลามมาถวายเป็นจำนวนมาก และในวันนี้ถ้าใครมาจะได้กินข้าวหลามกันทุกคน