ประวัติชุมชน

ชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคลื่อนด้วยพลังบวรต้นแบบวัดหาดมูลกระบือหมู่ที่ ๑ เป็นหนึ่งในหมู่บ้านของตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร โดยตำบลย่านยาวแยกเขตการปกครองออกจากตำบลไผ่ขวางเมื่อ 35 ปีที่แล้ว ประมาณปี ๒๕๒๘ ชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมและหัตถกรรมเป็นหลัก ประชากรทั้งหมดนับถือศาสนาพุทธ มีวัดหาดมูลกระบือเป็นศูนย์กลางในการประกอบกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา เป็นศูนย์รวมแกนนำพลังบวร นำโดยพระมหาเมธี จนฺทวํโส เจ้าอาวาสวัดหาดมูลกระบือ ประธานชุมชนคุณธรรมฯ นายชัชวาล สุขสวัสดิ์ ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ ๑ คณะผู้บริหาร ครูโรงเรียนวัดหาดมูลกระบือและผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตำบลย่านยาว ร่วมดำเนินงานกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกับชุมชนอย่างสมัครสมานสามัคคีกลมเกลียว มีการจัดงานประเพณีแข่งขันเรือยาวชิงถ้วยพระราชทาน เป็นประเพณีระดับตำบล จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี และประเพณีโต๊ะจีนลิง ประเพณีทำบุญกลางบ้าน สอดคล้องกับคำขวัญของชุมชน คือ“ข้าวเม่าพอกเงินล้าน คู่ขนาน งานแข่งเรือ มากเหลือฝูงลิงป่า ลือชาวัดหาดมูลกระบือ”และยังนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น การปลูกผักปลอดสารพิษ การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว เป็นต้น

ข้อมูลมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่โดดเด่นของชุมชน

ด้านประเพณี

ประเพณีการแข่งขันเรือยาววัดหาดมูลกระบือจัดติดต่อกันมายาวนานกว่า ๘๐ ปี หลังว่างเว้นจาก การทำนา ประกอบกับเป็นช่วงฤดูน้ำหลาก ราษฎร ร่วมกับวัดหาดมูลกระบือ จึงจัดแข่งขันเรือยาวประจำปี ในอดีตใช้เรือหมูและเรืออีโปง แต่ในปัจจุบันการแข่งขันเรือยาวประเพณีชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ช่วงเดือนสิงหาคม - กันยายน ของทุกปี เป็นเรือยาวใหญ่ ๕๕ ฝีพาย และเรือยาวเล็ก ๓๐ ฝีพาย ณ วัดหาดมูลกระบือ อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร

ด้านอาชีพ

๑. อาชีพเกษตรกรรม ทำไร่ ทำสวน ทำนา ปลูกผัก

๒. อาชีพเลี้ยงสัตว์ เช่น ปลา เลี้ยงไก่ เลี้ยงหมู และเลี้ยงวัว

๓. อาชีพหัตถกรรมเครื่องจักรสาน ตระกร้า กระด้ง พัด เป็นต้น

ด้านศิลปะการแสดง

รำวง ๓ ส เพื่อสุขภาพ มาจาก “รำวงสนุก สุขภาพดี สามัคคีเกิด” เป็นการออกกำลังกายรูปแบบใหม่ โดยนำรำวงย้อนยุคมาประยุกต์ใช้ ซึ่งมีท่าเต้น ท่ารำ มากมายหลายจังหวะ "เข้าถึงง่าย เต้นได้ทั่วไทย ทุกเพศ ทุกวัย ทุกฐานะ" ได้ประโยชน์ในด้านพัฒนาศักยภาพสมอง เสริมการทรงตัว และเสริมสร้างกล้ามเนื้อ

ด้านผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรม ผลิตภัณฑ์ในชุมชน

๑. ข้าวเม่าพอก ซึ่งเป็นเอกลักษณ์งานแข่งเรือพิจิตร โดยราษฎรแถบวัดหาดมูลกระมือร่วมแรงร่วมใจ ทำข้าวเม่าพอกขายในงานแข่งขันเรือยาวในสนามต่างๆ ของจังหวัดพิจิตร ในราคาแพละ ๓๐ บาท เพื่อนำรายได้สมทบทุนปฏิสังขรณ์วัดหาดมูลกระบือ

๒. อาหารพื้นถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ ประจำชุมชน เช่น แกงบอน แกงหยวก และไข่เค็ม

แหล่งท่องเที่ยว แหล่งเรียนรู้ และสถานที่สำคัญ ชุมชนคุณธรรมต้นแบบวัดหาดมูลกระบือ

๑. เจดีย์ศิลปะสมัยธนบุรีเบื้องบน ๔ ทิศ ประดิษฐานพระพุทธรูปจำลองที่สำคัญ เช่น หลวงพ่อพระพุทธชินราชหลวงพ่อเพชร หลวงพ่อพุทธชินโนรส หลวงพ่อเหลือ และพระพุทธรูปขาว

๒. หลวงพ่อพุทธชิโนรสเป็นพระพุทธรูปเนื้อทองสำริดปางมารวิชัย นั่งสมาธิราบ แบบสมัยสุโขทัยเป็นพระพุทธรูปที่ได้จำลองแบบมาจากพระพุทธชินราช จังหวัดพิษณุโลก

๓. รุกขมรดกของแผ่นดินต้นตะเคียน อายุกว่า ๔๐๐ ปี ขนาด ๑๓ คนโอบ ชาวบ้านขนานนามว่า “ต้นแม่โหงแม่นาง” เป็นต้นไม้สำคัญ ๑ ใน ๖๕ ต้น ที่ได้รับการคัดเลือกเป็น “รุกขมรดกของแผ่นดินใต้ร่มพระบารมี” ของกระทรวงวัฒนธรรม

๔. พิพิธภัณฑ์เรือยาววัดหาดมูลกระบือสถานที่เก็บเรือยาวทั้ง ๘ ลำ ได้แก่ เรือเมฆขลา เรือจอมเลิศ เรือวารีกระฉ่อน เรือพญาราชสีห์ เรือพอจันทร์เพ็ญ เรือเทพเทวาฤทธิ์ เรือพญาราชสีห์ ๒ เรือเลิศลอยฟ้าการ

๕. ศาลาการเปรียญกว้าง(ศาลาไม้ ๑๐๐ ปี) กว้าง ๑๖ เมตรยาว ๔๒ เมตร สร้างด้วยไม้ทั้งหมด เป็นทรงไทย สร้างเมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๗ และบูรณะปีพ.ศ.๒๕๐๔

๖. อุทยานวานรวัดหาดมูลกระบือ

การเชื่อมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวภายในอำเภอเมืองพิจิตร

ชุมชนคุณธรรมฯ วัดหาดมูลกระบือ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร ห่างจากศูนย์ราชการจังหวัดพิจิตร ระยะทางประมาณ ๒๐ กิโลเมตร สามารถเชื่อมโยงแหล่งท่องเที่ยวสำคัญในอำเภอเมืองพิจิตร ดังนี้

๑. วัดหงษ์เดิมชื่อ วัดโหง หรือ วัดหงสาวาส ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ ๓ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตรสร้างขึ้นเมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๔๐๐

๒.อุโบสถวัดหงษ์ประดิษฐานหลวงพ่อเหลือเป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย ประทับนั่งฐานเขียง พระเพลา มีขนาดกว้าง ๙๖ นิ้ว สูง ๑๓๓ นิ้ว ทรงยืดพระอุระ ผึ่งผาย มีลักษณะงดงาม สันนิษฐานว่า สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย เป็นที่เคารพของประชาชนทั่วไป ใครมาบนอะไรไว้ จะได้สมดังปรารถนา และจะมาแก้บนพร้อมๆกันในวันงานสมโภชแก้บนหลวงพ่อเหลือวัดหงษ์ ที่จะจัดขึ้นในช่วงงานเพ็ญเดือน ๔ ( ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ ) ของทุกปี

การเชื่อมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวภายในจังหวัดพิจิตร

๑. วัดท่าหลวง (พระอารมหลวง)ตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร กราบนมัสการขอพร

หลวงพ่อเพชร (พระพุทธรูปประจำจังหวัดพิจิตร) ระยะทางประมาณ ๒๘ .๓ กิโลเมตร

๒. บึงสีไฟตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร ระยะทางประมาณ ๓๐ กิโลเมตร

๓. พิพิธภัณฑ์บ้านดงโฮจิมินห์อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร ระยะทางประมาณ ๓๒ กิโลเมตร

สิ่งอำนวยความสะดวก ร้านอาหาร เครื่องดื่ม และที่พัก

๑. โรงแรมเบดฮับ เอ็กซ์ คาเฟ่ พิจิตร(Bedhub Hotel X Cafe Phichit) เป็นที่พักสไตล์โมเดิร์น รายวันราคาถูกในเขตอำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร บรรยากาศรายล้อมด้วยแหล่งชุมชน ร่มรื่น น่าพักผ่อน เดินทางเข้า-ออก สะดวกติดทางหลวงหมายเลข ๑๑๕ โทรศัพท์ : ๐๕๖ ๐๓๒ ๗๓๔

๒. โรงแรมแกรนด์ฟลาวเวอร์(Grand Flower Hotel) ติดถนนใหญ่ ที่จอดรถสะดวกเดินทางสะดวก ตั้งอยู่ที่ อำเภอพิจิตรเมือง จังหวัดพิจิตร ห้องพักกว้าง สะอาด สวยงาม ติดต่อจองห้องพักได้ที่เบอร์โทรศัพท์ : ๐๙๘ ๖๖๕ ๕๒๖๑

๓. Hongsa Coffeeร้านเครื่องดื่มอยู่บริเวณวัดหงษ์ สามารถนั่งรับประทานที่ร้าน หรือสั่งกลับบ้าน ตั้งอยู่ที่ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร โทรศัพท์: ๐๙๙ ๓๐๙ ๔๓๑๔

๔. ร้านโชคดี กาแฟไกรทองอยู่บริเวณภายในวัดหัวดง ตำบลวัดหัวดง อำเภอเมือง จังหวัดพิจิตร

การเดินทางเข้าถึงชุมชนคุณธรรมฯ วัดหาดมูลกระบือ

ชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขับเคลื่อนด้วยพลังบวรวัดหาดมูลกระบือห่างจากกรุงเทพมหานคร ประมาณระยะทาง ๓๗๔ กม. สามารถเดินทางได้โดย

๑. รถยนต์ส่วนตัว

- เดินทางผ่านถนนทางหลวงหมายเลข ๑๑๗ (ถนนนครสวรรค์-พิษณุโลก) เข้าสู่แยกปลวกสูง และเลี้ยวเข้าถนนทางหลวงหมายเลข ๑๑๕ (ถนนพิจิตร-กำแพงเพชร) และเลี้ยวซ้ายเข้าสู่ทางหลวงชนบท หมายเลข ๓๐๒๗ รายะทางประมาณ ๒๐ กิโลเมตร จากแยกปลวกสูงถึงชุมชนฯ

- ถ้ามาจากตัวเมืองพิจิตร จากจุดเริ่มต้นเทศบาลเมืองพิจิตร ใช้เส้นทางผ่านหมายเลข พจ.๓๐๕๖ ระยะทาง ๑๕.๑ กิโลเมตร หรือใช้เส้นทาง ผ่าน Highway ๒๐๒๐ ระยะทาง ๑๖.๙ กม.หรือเส้นทางผ่านถนนหมายเลข ๑๒๒๑ และ Highway ๒๐๒๐

๒. รถไฟ

- ลงที่สถานีรถไฟพิจิตร และต่อด้วยรถรับจ้าง (รถยนต์ รถสามล้อ รถจักรยานยนต์) ประมาณ ๑๕.๖ กิโลเมตร จากสถานรถไฟจังหวัดพิจิตร ถึงชุมชนฯ

๓. รถประจำทาง

- ลงที่สถานีขนส่งจังหวัดพิจิตร และต่อด้วยรถรับจ้าง (รถยนต์ รถสามล้อ รถจักรยานยนต์) ประมาณ ๑๓.๘ กิโลเมตร จากสถานขนส่งจังหวัดพิจิตร ถึงชุมชนฯ

โปรแกรมการท่องเที่ยว ชุมชนคุณธรรมฯ วัดหาดมูลกระบือ อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร

เวลา ๐๙.๐๐ น. – ๑๕.๐๐ น.

- นักท่องเที่ยวเดินทางถึงชุมชนคุณธรรมฯ วัดหาดมูลกระบือ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร กราบนมัสการหลวงพ่อพุทธชิโนรส และพระครูพิเชฏฐ์ธรรมคุณ (อดีตเจ้าอาวาสวัดหาดมูลกระบือ)

- ชมศาลาร้อยปีไม้สัก ชมพิพิธภัณฑ์เรือยาว ชมอุทยานวานร ซึ่งสถานที่แห่งนี้มีฝูงลิงป่าอาศัยอยู่นับร้อยตัว

- เดินทางไปยังวัดหงษ์ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร นมัสการหลวงพ่อเหลือพระพุทธรูป ปูนปั้นปางมารวิชัยประทับนั่งฐานเขียง มีพุทธลักษณะงดงาม สันนิษฐานว่า ช่างปั้น ช่างหล่อพระสร้างขึ้นเป็นช่างฝีมือสกุลช่างสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย โดยเชื่อกันว่าองค์ท่านมีความศักดิ์สิทธิ์ อิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ “บนบานศาลกล่าว ขอเงินได้เงิน ของานได้งาน ขอมีลูกชายหญิงได้สมดั่งใจ” เป็นที่ศรัทธากราบไหว้ของประชาชนทั่วไป โดยจะมีงานสมโภชแก้บนหลวงพ่อเหลือวัดหงษ์ ที่จะจัดขึ้นในช่วงงานเพ็ญเดือน ๔ ( ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ ) ของทุกปี

- ชมต้นตะเคียนยักษ์ อายุ ๔๐๐ ปี รุกขมรดกของแผ่นดิน ต้นที่ ๖๕ เป็นต้นตะเคียนใหญ่ที่ชาวบ้านเคารพนับถือกราบไหว้ โดยชาวบ้านเรียกกันว่า “แม่โหงแม่นาง”

- เดินทางมายังวัดถ้ำชาละวัน ตำบลคลองคะเชนทร์ อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร กราบนมัสการ พระพิจิตรพุทธมงคลวิโรจนวรธัมโมภาส (ปฐมองค์พระพิจิตร) พระประธานประดิษฐานอยู่ที่อุโบสถ ซึ่งเป็นหนึ่งใน ๘๙ พระพุทธรูปสำคัญในรัชกาลที่ ๙

- เดินทางมายังวัดท่าหลวง (พระอารามหลวง) ถนนบุษบา ตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร กราบนมัสการหลวงพ่อเพชร เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยสมัยเชียงแสน ประดิษฐานอยู่ภายในพระอุโบสถ มีพระพุทธลักษณะที่งดงาม และทรงพุทธานุภาพอันศักดิ์สิทธิ์องค์หนึ่งของประเทศไทย

- เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ

* หมายเหตุ ในฤดูน้ำหลากช่วงเดือนสิงหาคม วัดหาดมูลกระบือจะจัดประเพณีแข่งขันเรือยาว เป็นประจำทุกปี และภายในงานจะมีการทำขนม ข้าวเม่าพอก ของกินขึ้นชื่อของชุมชน

สถานที่ตั้ง

วัดหาดมูลกระบือหมู่ ๑ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร

แหล่งที่มาของข้อมูล

๑. พระมหาเมธี จนฺทวํโสรองเจ้าคณะอำเภอเมืองและเจ้าอาวาสวัดหาดมูลกระบือ ที่อยู่ หมู่ ๑ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร

๒. นายชัชวาล สุขสวัสดิ์ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ ๑

ที่อยู่ที่ทำการผู้ใหญ่บ้าน หมู่ ๑ ตำบลย่านยาว อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร