ประวัติชุมชน
ชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขับเคลื่อนด้วยพลังบวรต้นแบบวัดหัวดงหรือบ้านหัวดง ตำบลหัวดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร เป็นชุมชนเล็ก ๆ มีวัดหัวดงเป็นศูนย์กลางการพัฒนาและเรียนรู้หลักธรรมคำสอนทางศาสนา โดยพระสมุห์วิรัจ ธรรมฺธีโร เจ้าอาวาสวัดหัวดง ผู้นำพลังบวร พระนักพัฒนา และผู้เป็นแบบอย่างความศรัทธาในชุมชน “ทำทุกวัน ทำต่อเนื่อง” ชุมชนมีความโดดเด่นด้าน ความยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ ในวิถีชีวิต และสืบสานมรดกวัฒนธรรมประเพณีการแข่งขันเรือยาว สอดคล้องกับคำขวัญของชุมชน คือ“ชุมชนน่าอยู่ เชิดชูคุณธรรม วัฒนธรรมนำสามัคคี สืบสานประเพณีแข่งขันเรือยาว”
ข้อมูลมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่โดดเด่นของชุมชน
ด้านประเพณี
๑. ประเพณีแข่งขันเรือยาวชิงถ้วยพระราชทาน สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง
๒. พิธีบวงสรวงแม่ย่านางเรือ
๓. ประเพณีลอยกระทง
ด้านศิลปะการแสดง
- การแสดงรำวงเพื่อสุขภาพ
ด้านผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมในชุมชน
๑. เรือจิ๋ว
๒. เรือยาวจำลอง
๓. ผลิตภัณฑ์สมุนไพรแม่แจ๋ว (บ้านป่าตาล)
๔. สมุนไพรแผนโบราณ (หมอคุ้ม)
แหล่งท่องเที่ยว แหล่งเรียนรู้ และสถานที่สำคัญ ชุมชนคุณธรรมต้นแบบวัดหัวดง
๑. บึงหัวดงสามัคคี
๒.สวนป่าวัดหัวดง
๓. แปลงนาสาธิตและเกษตรวิถีพอเพียง
๔. พิพิธภัณฑ์วัฒนธรรมแห่งสายน้ำ(อู่เก็บเรือยาววัดหัวดง)
๕. โบราณสถานอุโบสถเก่าลายปูนปั้นเขียนสีภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนัง สร้างประมาณ พ.ศ.๒๔๔๙
๖. ภูมิปัญญาการทำเรือจิ๋ว นายวชิระ โพนามาศ ช่างล่อม เรือโบราณ เลขที่ ๙๖ หมู่ที่ ๘ ตำบลหัวดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร โทร.๐๘๕-๖๐๔๑๙๓๓
๗. สมุนไพรแม่แจ๋ว สินค้า OTOP ๔ ดาว สินค้าสมุนไพรภูมิปัญญาชาวบ้านได้รับการรับรองตามมาตรฐาน เช่น ยาดมสมุนไพร สูตรพิเศษแม่แจ๋ว ครีมนวดตัวสมุนไพร ยาหม่องสมุนไพร สูตรแม่แจ๋ว ตะไคร้หอมไล่ยุง น้ำมันสมุนไพรไทย สูตรแม่แจ๋ว ครีมนวดสมุนไพรขมิ้นชัน เป็นต้น โทร.๐๘๕-๐๓๙๕๙๙๓
๘. ยาตำราสมุนไพร สูตรหมอคุ้มเมืองเหลือ หมอคุ้ม เมืองเหลือ อดีตแพทย์ประจำตำบลหัวดง เมื่อปีพ.ศ.๒๕๐๔ นายคุ้ม เมืองเหลือ เป็นผู้ประกอบโรคศิลปะแผนโบราณสาขาเวชกรรม และเภสัชกรรม ได้ดำรงตำแหน่งเป็นแพทย์ประจำตำบลหัวดง อำเภอเมือง จังหวัดพิจิตร ต่อมาได้เป็นศูนย์เรียนรู้แพทย์แผนไทย ทดลองปั้นยาลูกกลอนสูตรบำรุงเลือด ทำลูกประคบ ตำราหมอคุ้ม เมืองเหลือ โทร.๐๖๔-๖๙๓๙๙๕๙
การเชื่อมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวภายในอำเภอเมืองพิจิตร
ชุมชนคุณธรรมวัดหัวดง ห่างจากศูนย์ราชการจังหวัดพิจิตร ระยะทาง ๑๔ กม.สามารถเชื่อมโยง แหล่งท่องเที่ยวสำคัญในอำเภอเมืองพิจิตร ดังนี้
๑.วัดเขาพระระยะทางประมาณ ๓ กิโลเมตร
๒.วัดเขารูปช้างระยะทางประมาณ ๕ กิโลเมตร
๓.วัดดงกลางระยะทางประมาณ ๑๐ กิโลเมตร
๔.อุทยานเมืองเก่าพิจิตรระยะทางประมาณ ๑๙ กิโลเมตร
๕.ชุมชนวัดวังกลม ตลาดย่านเก่าวังกรดระยะทางประมาณ ๑๐ กิโลเมตร
การเชื่อมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวภายในจังหวัดพิจิตร
๑.วัดท่าหลวง (พระอารามหลวง)ตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร กราบนมัสการขอพรหลวงพ่อเพชร (พระพุทธรูปประจำจังหวัดพิจิตร) ระยะทางประมาณ ๒๘ .๓ กิโลเมตร
๒.บึงสีไฟตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร ระยะทางประมาณ ๓๐ กิโลเมตร
๓.พิพิธภัณฑ์บ้านดงโฮจิมินห์อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร ระยะทางประมาณ ๓๒ กิโลเมตร
สิ่งอำนวยความสะดวก ร้านอาหาร เครื่องดื่ม และที่พัก
๑. โฮมสเตย์ บ้านสวนพอเพียง ที่พักในชุมชน
๒. ตลาดสดเทศบาลตำบลหัวดง
๓. ครัววงศ์ศรีวิไล หน้าตลาดสด เทศบาลตำบลหัวดง บริการอาหารเช้า และอาหารตามสั่ง
การเดินทางเข้าถึงชุมชน
ชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขับเคลื่อนด้วยพลังบวรวัดหัวดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร ห่างจากกรุงเทพมหานคร ระยะทางประมาณ ๓๕๐ กม. สามารถเดินทางโดย
๑. รถยนต์ส่วนตัว
- เดินทางจากกรุงเทพฯ – ชุมชนวัดหัวดง ระยะทาง ๓๕๐ กม. ใช้ถนนหมายเลข ๑๓๐๐, ถนนหมายเลข ๑๐๖๘ ถนนหมายเลข ๑๐๗๐ ไปทางถนนหมายเลข ๑๑๗ มุ่งไปตำบลทุ่งใหญ่ ถนน ๑๐๗๐ (ถนนพิจิตร - ตะพานหิน) และเลี้ยวซ้ายเข้าแยกถนน ๑๓๐๔
- เดินทางจากจังหวัดพิจิตร – ชุมชนบ้านหัวดง ระยะทาง ๑๘ กม. ไปตามถนนหมายเลข ๑๑๓ และเลี้ยวซ้ายเข้าแยกถนน ๑๓๐๔ (ถนนสายพิจิตร-ตะพานหิน)
๒. รถไฟ
- ลงที่สถานีรถไฟ หัวดงและต่อด้วยรับจ้าง (รถยนต์ รถจักรยานยนต์รับจ้าง)
๓. รถประจำทาง
- ลงที่สถานีขนส่งพิจิตร และต่อด้วยรับจ้าง (รถยนต์)
๔. รถตู้โดยสารประจำทาง
- รับส่งจาก พิจิตร – กุรงเทพฯ ลงที่สถานีรถไฟพิจิตร และต่อด้วยรับจ้าง (รถยนต์ รถสามล้อ รถจักรยานยนต์) ประมาณ ๒๖ กิโลเมตรจากสถานรถไฟจังหวัดพิจิตร ถึงชุมชนวัดไผ่รอบ (บ้านคลองยาง) อำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร
โปรแกรมการท่องเที่ยว ชุมชนคุณธรรมฯ วัดหัวดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร
เส้นทางที่ ๑ สายเขียวเที่ยวบ้านสมุนไพร สุขใจวิถีพอเพียง
- เวลา ๐๘.๓๐ น. เดินทางไปยังวัดหัวดง หมู่ที่ ๗ ตําบลหัวดง (รถราง)
๑. สักการะเจดีย์พระสุทัศสีมุนีวงศ์ (หลวงพ่อประสิทธิ์ สุชีโว) และลอดอุโมงค์ความพอเพียง
๒. บรรยายภาพรวมวัดหัวดง ต้นกําเนิดของคนหัวดง
๓. ชมสถาปัตยกรรมโบสถ์ ๑๐๐ ปี วัดหัวดง ชมช่อฟูญาครุฑ สักการะวิหารหลวงพ่อพิธ ชมพิพิธภัณฑ์เรือยาว
ชมหอเกียรติยศ ถ้วยรางวัลพระราชทานการแข่งขันเรือยาว รับประทานอาหารว่าง (ข้าวต้มคบพร้อม
น้ำสมุนไพรของชุมชนบ้านหัวดง)
- เวลา ๑๑.๐๐ น. เดินทางไปยังศูนย์เรียนรู้แพทย์แผนไทย (ตําราหมอคุ้ม เมืองเหลือ)
- เวลา ๑๒.๐๐ น. เดินทางสู่บ้านสวนพอเพียง หมู่ที่ ๒ บ้านลําชะล่า รับประทานอาหารพื้นถิ่น
- เวลา ๑๓.๐๐ น. ร่วมกิจกรรม การสีข้าวไรซ์เบอรี่ ชมไร่สวนผสมและบ่อปลาคราฟ ธนาคารน้ำ ป่าชุมชน
ณ บ้านสวนพอเพียง เป็นต้น
- เวลา ๑๕.๐๐ น. เดินทางมายังจุดประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวชุมชนองค์การบริหารส่วนตําบลหัวดง
เพื่อเลือกซื้อผลิตภัณฑ์พื้นบ้าน ของฝากและของที่ระลึกของชุมชน และเดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ
เส้นทางที่ ๒เที่ยวหัวดง สนุก สุขใจ ได้กุศล วิถีชุมชนหัวดงที่ลงตัว (๒วัน ๑คืน)
- เวลา ๑๔.๐๐ น. รับนักท่องเที่ยว ณ จุดประชาสัมพันธ์ อบต.หัวดง (ต้อนรับแนะนําสถานที่)
- เวลา ๑๕.๐๐ น. เดินทางไปบ้านสวนพอเพียง ร่วมเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ร่วมกิจกรรมสุขภาพในพื้นถิ่น
เวลา ๑๗.๐๐ น. ร่วมสวดมนต์เย็นที่วัดในชุมชนที่พัก (วัดลําชะล่า) นักท่องเที่ยวเข้าที่พัก (โฮมสเตย์) พักผ่อนตามอัธยาศัยรับประทานอาหารเย็นพื้นถิ่นร่วมกับชุมชน
- เวลา ๐๖.๐๐ น. เดินทางถึงวัดเขาพระ เดินขึ้นเขานมัสการหลวงพ่อพุทธประทานพร ชมวิว ๓๖๐ องศา
- เวลา ๑๑.๐๐ น. สัมผัสบรรยากาศธรรมชาติ “บึงหัวดงสามัคคี” นั่งแพชมวิว เล่นน้ำ ปั่นจักรยานกลางน้ำ
- เวลา ๑๓๐๐ น. ชมและเลือกซื้อสินค้าพื้นถิ่นของชุมชนบ้านหัวดง เช่น ปลาเกลือ ผัก พื้นบ้าน อาหารหวาน อาหารคาว และผลิตภัณฑ์ชุมชน เวลา ๑๔.๐๐ น. เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ
เส้นทางที่ ๓วิถีชุมชนหัวดงที่ลงตัว (๒วัน ๑คืน)
- เวลา ๑๔.๐๐ น. รับนักท่องเที่ยว ณ จุดประชาสัมพันธ์ อบต.หัวดง (ต้อนรับแนะนําสถานที่) เวลา ๑๕.๐๐ น. นักท่องเที่ยวเข้าที่พัก (โฮมสเตย์) รับประทานอาหารพื้นถิ่น ผ่อนตามอัธยาศัย
- เวลา ๑๗.๐๐ น. ร่วมสวดมนต์เย็นที่วัดในชุมชนที่พัก (วัดลําชะล่า วัดน้ำโจนเหนือ วัดเขาพระ) เข้าที่พัก
- เวลา ๐๗.๐๐ น. ตักบาตรข้าวหน้า ณ โฮมสเตย์ (ภายในชุมชนที่พัก) รับประทานอาหารพื้นถิ่นที่โฮมสเตย์
- เวลา ๐๘.๓๐ น. เดินทางไปบ้านสวนพอเพียง ร่วมเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ร่วมกิจกรรมสุขภาพในพื้นถิ่น เช่น ปลูกป่า ๓ อย่าง ประโยชน์ ๔ อย่าง (ไร่นา สวน ผสม) การสีข้าวในครัวเรือน
- เวลา ๑๓.๐๐ น. ไหว้ศาลเจ้าพ่อปุนเถากง ริมน้ำน่าน และไหว้พระขอพรหลวงพ่อพิธ ชมอุโบสถโบราณ ๑๐๐ ปี
- เวลา ๑๔.๐๐ น. ชมและเลือกซื้อสินค้าพื้นถิ่นของชุมชนบ้านหัวดง
- เวลา ๑๔.๓๐ น. เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ
เส้นทางที่ ๔สัมผัสธรรม สัมผัสวิถีชุมชนที่ลงตัว(๒วัน ๑คืน)
- เวลา ๑๔.๐๐ น. รับนักท่องเที่ยว ณ จุดประชาสัมพันธ์ อบต.หัวดง (ต้อนรับแนะนําสถานที่)
- เวลา ๑๕.๐๐ น. นักท่องเที่ยวเข้าที่พัก (โฮมสเตย์) รับประทานอาหารพื้นถิ่น
- เวลา ๑๗.๐๐ น. ร่วมสวดมนต์เย็น ปฏิบัติธรรมที่วัดในชุมชนที่พัก (วัดลําชะล่า วัดน้ำโจนเหนือ วัดเขาพระ) เข้าที่พัก
- เวลา ๑๗๐๐ น. ตักบาตรข้าวหน้า ณ โฮมสเตย์ (ภายในชุมชนที่พัก) รับประทานอาหารพื้นถิ่นที่บ้านพักโฮมสเตย์ร่วมกับชุมชน
- เวลา ๐๘.๓๐ น. ปฏิบัติธรรมที่วัดลําชะล่า วัดเขาพระ วัดน้ำโจนเหนือ
- เวลา ๑๔.๐๐ น. ชมและเลือกซื้อสินค้าพื้นถิ่นของชุมชนบ้านหัวดง เช่น ปลาเกลือ ผัก พื้นบ้าน อาหารหวาน อาหารคาว และผลิตภัณฑ์ชุมชน
- เวลา ๑๔.๓๐ น. เดินทางกลับโดยสวัสดิภาพ
หมายเหตุ:ในทุกเส้นทางการท่องเที่ยวของชุมชนบ้านหัวดง นักท่องเที่ยวที่มาในช่วงเสาร์-อาทิตย์ สุดท้ายของเดือนสิงหาคมของทุกปีท่านจะได้เที่ยวงานปิดทองไหว้พระแข่งขันเรือยาวประเพณีชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จ พระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
สถานที่ตั้ง
วัดหัวดงหมู่ที่ ๗ บ้านหัวดง ตำบลหัวดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร
แหล่งที่มาของข้อมูล
๑. พระสมุห์วิรัจ ธรรมฺธีโร (วิรัจ เฉลิมพันธ์)เจ้าอาวาสวัดหัวดงที่อยู่หมู่ที่ ๗ บ้านหัวดง ตำบลหัวดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร
๒. นายโกศล เพ็ชรอำไพผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ ๗ บ้านหัวดง
ที่อยู่ที่ทำการผู้ใหญ่บ้านหมู่ ๗ บ้านหัวดง ตำบลหัวดง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร