ประเพณีตักบาตรเป็งปุ๊ด (ตักบาตรเที่ยงคืน) วัดแม่อายหลวง และวัดนิวาสสถาน(บ้านโห้ง)อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียใหม่
ประเพณีตักบาตรเป็งปุ๊ด (ตักบาตรเที่ยวคืน) อำเภอแม่อายได้จัดมาตั้งแต่ปี ๒๕๔๕ เป็นต้นมา ในอดีตถ้าวันพระขึ้น ๑๕ ค่ำ ตรงกับวันพุธแล้ว ในคืนก่อนวันพระนั้นเวลาเที่ยวคืน ก็จะมีประชาชนจำนวนมากได้ร่วมทำบุญตักบาตรพระภิกษุสามเณร ภายในที่นั้นๆ จำนวนหลายร้อยรูป โดยเรียกวันดังกล่าว “วันเป็งปุ๊ด”ซึ่งมีประวัติความเป็นมา สืบเนื่องมาจาก ความเชื่อว่า พระมหาอุปคุต เป็นพระอรหันต์องค์หนึ่ง ที่มีมหาอิทธิฤทธิ์สามารถดลบันดาลให้โชคลากวาสนา ได้ออกจากเข้าฌานสมาบัติ ที่ใต้สะดือทะเลาแล้วแปลงกายเป็นสารเณรน้อยออกมาโปรดสัตว์โลก เชื่อกันว่าหากผู้ใดได้ทำบุญตักบาตรพระมหาอุปคุตแล้ว บุคคลนั้นถือว่าเป็นผู้มีบุญ จะมีโชคลาภวาสนาร่ำรวย เป็นเศรษฐี และบังเกิดความเป็นศิริมงคลแก่ชีวิต ซี่งประเพณีการทำบุญตักบาตรเที่ยงคืนวันเป็งปุ๊ต ถือเป็นประเพณีล้านนาที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาช้านาน คนรุ่นใหม่หลายคนเริ่มละเลยประเพณี ดังกล่าวจนถูกหลงลืมไปกับความทันสมัยในยุคปัจจุบัน
การตักบาตรเที่ยวคืนในวันเป็งปุ๊ด เป็นประเพณีที่มีความเชื่อว่า การทำบุญในคืนวันเพ็ญถือว่าได้กุศลที่เชื่อกนอีกอย่างหนึ่งว่า เป็นการอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้ล่วงลับไปแล้ว ในคืนก่อนวันเพ็ญขึ้น ๑๕ ค่ำ ซึ่งหาโอกาส เช่นนี้ ได้ยาก เพราะว่าแต่ละปีอาจมีวันเพ็ญ ๑๕ ค่ำ ที่ตรงกับวันพุธ แค่ ๑ –๒ ครั้งเท่านั้น หลายคนจึงเฝ้ารอที่จะมาตักบาตร
ดังนั้น ทางวัดแม่อายหลวง และวัดนิวาสถาน (บ้านโห้ง) ตำบลแม่อาย อำเภอแม่อาย จึงขอเชิญชวนพี่น้องประชาชน ชาวพุทธศาสนิกชน ร่วมทำบุญตักบาตร เพื่อร่วมกันรักษาประเพณีวัฒนธรรมที่มีค่า ของเมืองเหนือล้านนา ได้คงอยู่ต่อไปอย่างยั่งยืน